کارشناس محیط زیست شهرداری اوز : رفتار مسئولانه درموضوع سگ های ولگرد انتظار ماست.

کارشناس محیط زیست شهرداری اوز : رفتار مسئولانه درموضوع سگ های ولگرد انتظار ماست.

محمد رفیع راوند: شهرداری اوز از سال 1395 برنامه جمع آوری سگ های ولگرد را در دستور کار خود قرار داده و اولین محل نگهداری سگ ها در حاشیه شهر توسط شهرداری ساخته و نگهداری حدود صدوبیست  قلاده در این محل،ما را بر آن داشت به اتفاق مهندس مسعود باقرزاده کارشناس خبره محیط زیست وخدمات شهر از محل بازدید و سپس با ایشان در این باره به گفتگو بنشینیم .

 شهرداری اوز اولین شهرداری منطقه است که برای نگهداری سگ های ولگرد وسازماندهی به این امر که هر از گاهی خبرهای ناگواری از گزش یا حمله این حیوان در سطح رسانه ها منتشر می شود آستین همت بالا زده و کمپ دایر نموده است ، اگر امکان دارد علت وانگیزه شهرداری را اعلام فرمائید.

هرساله از سازمان شهرداریها ودهیاری های کل کشور دستورالعملی به شهرداری ارسال می گردد که بسیار مختصر بود(در حدود چند صفحه)، از آن جائی که سابقاً شهرداری ها به اتلاف سگ ها اقدام می کردند که بسیار آزاردهنده وناخوشایند بود وکشتن حیوانات سالم کاری غیر اخلاقی و خلاف ارزش های اسلامی است ، بر آن شدیم رفتار مسئولانه را پذیرفته ودر جامعه این تفکررا گسترش دهیم . برای اینکه ما نباید در کنترل جمعیت حیوانات شهری و خصوصاً سگ ها دچار خشونت شویم .

پس برنامه شما چگونه ادامه یافت و الان در چه وضعیتی قرار دارید؟

سرپرستی حیوانات شهری موضوع جدیدی در جامعه ما است و دو مولفه مهم آن کنترل زاد وولد و همزیستی است. ما باید کل را ببینیم ،باید فایده کلی را دید،چون این کار برای هر سازمانی هزینه های زیادی دارد و براساس فایده وعدالت اجتماعی ،ما کار را با همه مشکلاتی که داشت پیگیری کرده ایم و الان در وضعیتی هستیم که براساس قانون اسلامی حاکم در کشور،جامعه پذیرفته است اتلاف سگ های ولگرد نباید اتفاق بیفتد و اصلاً اولویت ندارد و باید با تشویق وتقویت نهادهای مدنی وتشکل ها به جامعه آموزش های لازم را ارائه داد.

نظر شما برای آموزش توسط تشکل ها و انجمن ها چیست؟

شهرداری نهادی عام المنفعه و دارای نیروهای اداری وخدماتی محدودی است ،انتظار داریم انجمن هاوسمن های شهر کمک ومشارکت کنند و کار را با تعامل پیش ببریم.

الان در کمپ چه کارهایی صورت می پذیرد ؟

نگهداری ،واکسیناسیون،جداسازی،تغذیه

آیا عقیم سازی هم صورت می پذیرد؟آیا روش ساده وارزان تری از عقیم سازی برای کنترل  جمعیت سگ های ولگرد وجود دارد؟

خیر ،بهترین کار و در دسترس ترین کار همین روش عقیم سازی است. اما قرص های هرمونی هم وجود دارند که اثرات مخربی بر بدن حیوان دارد.عقیم سازی روشی موثر ویک برنامه پایدار برای کنترل زادوولد است .هرگاه عقیم سازی به هفتاد وهشتاد درصد برسد در بلند مدت مقرون صرفه به نظر می رسد.

پیشنهادات شما به عنوان اولین شهرداری جنوب فارس که این برنامه را با همه مشقاتی که داشت شروع نمودید برای شهرهای همجوار وسایر شهرداری هایی که تجربه این کار را ندارند چیست؟

1-شهرداری ها به عنوان یک پروژه میان مدت در برنامه های سالانه در نظر گرفته وبودجه واعتبار را از استانداری تقاضا نمایند و با توجه به اینکه در ابتدای این راه در جنوب استان فارس هستیم و انجمن ها وتشکل های مدنی حامی حیوانات نه انسجام لازم را دارند ونه آموزش دیده اند و از توانایی مالی نیز برخوردار نیستند،به صورت قهری شهرداری ها متولی این امور هستند.در نهایت بایدهنجارهای لازم روشن واین امر قانونمند شود.

2-برآورد جمعیت سگ های ولگرد در سطح شهرها :آمار صحیحی بدست آورید تا برنامه ریزی وکنترل زادوولد به درستی صورت پذیرد.

3-آموزش نیروی انسانی ثابت در سطح شهرداریها

4-استفاده از تجربه های موفق در دنیا

5-برنامه ریزی برای یک بازه پنج ساله یک کار اصولی به نظر می رسد.

6-رفتار مسئولانه وکنترل سورس(زادوولد)

7- پناهگاه را شهرداریها بسازند ،اما هزینه نگهداری وکنترل زادوولد را دولت به عهده بگیرد.

8-با توجه به اینکه در اطراف شهرها دامداری وجود دارد ،برای پیشگیری از بیماری های مسری ومشترک بهتر است رهاسازی صورت نگیرد. چرا که در بعضی شهرها پس از عقیم سازی رهاسازی صورت می گیرد.

9- از قدیم الایام در کشور ما از سگ ها به عنوان نگهبان و امدادی بهره برداری می شده است وهنوز هم دامداری های سنتی در سطح کشوراین روش را ادامه می دهند،اما در سال های اخیرتقاضا برای نگهداری خانگی این حیوانات وجود دارد که ناشی از فرهنگ وارداتی غربی است.

10-عقیم سازی این ارزش اخلاقی را دارد که از زادوولد توله های جدید جلوگیری شود که با وضعیت بد زندگی می کنند.

11-چیزی که در دنیا مدنظر قرار می گیرد میزان جمعیت سگ ها در هر یک کیلومتر مربع است. در بعضی نقاط هند عدد هفتصد قلاده در هر یک کیلومتر مربع نیز ذکر می شود که صحت آن نیاز به بررسی دارد ،اما در کشور ما ظاهراً ده قلاده در هر کیلومتر مربع می باشد.

ارزیابی ونظرات نهایی  را در خصوص وضعیت موجود وبرنامه های آینده شهرداری بفرمائید.

ازگذشته وتاکنون ودر کلیه مکاتب دینی، احترام به حقِ آسایشِ حیوانات وجانوران برای زندگی رواج داشته و ایجاد درد و رنج برای حیاتشان نادرست است،تا جائی که در برخی مکاتب اخلاقی استفاده از آنان برای تحقیقات علمی، بهره‌گیری از آن‌ها در باغ‌وحش، سیرک ممنوع است ،مادر شهرها بنا بر موقعیت اقلیمی با انواع حیوانات شهری روبرو هستیم که در کنارمان زیست دارند وهمان طوری که برای رفاه حال خودمان در طبیعت ومحل زندگی در تلاش هستیم ،نباید آسیبی به حیوانات وجانداران که بخشی از محیط زیست ما هستند وارد کنیم،هدف ما در محیط زیست با رویکردِ حمایت از کلیه حیوانات وجانوران وهرچیزی که حیات دارد با حمایتِ قانون و قانون‌گزاری است .

اما در خصوص سگ های ولگرد باید بدانیم وقبول کنیم که همین رویکرد مورد تاکید است و موظفیم برنامه ریزی استاندارد داشته باشیم . الگوبرداری از شهرو کشورهای موفق ومدلسازی در سطح چهار شهرستان جنوبی بهترین راه حل هست وهم به صورت علمی وهم عملی کنترل زادوولد امکانپذیر است.در سطح شهرهاتحقیقات نشان داده سگ های بی سرپرست آخرین منبع تولیدمثل هستند و شواهد نشان داده مرگ ومیر در این گروه بسیار بالاتر از سگ های صاحب دار است. برآورد جمعیت سگ های منطقه برای مدل سازی کنترل جمعیت ضروری است.همچنین ضروری است برنامه ای در منطقه تدوین نمائیم. برآورد و آینده نگری برای دایر کردن کلینیک در یکی از شهرستان ها که چند منظوره باشد،هم آموزشی باشد وهم عقیم سازی را انجام دهد.

آیا در منطقه ودرجنوب استان فارس کلینیک یا متخصصینی برای عقیم سازی وجود دارند؟

فعلاً خیر واین یک فرصت شغلی هم ایجاد می کند و انسان دوستانه هم هست و به نفع طبیعت ومحیط زیست می باشد وراهی برای افزایش استاندارد زندگی ورفاه شهروندان است . پیشنهاد می شود دامپزشک های سطح شهرستانهای جنوبی برای عقیم سازی زمینه را فراهم نمایند وهمکاری دانشگاهها بدین سو جلب شود تا یک روش علمی وسالم صورت گیرد ،چرا که منطقه ما ظرفیت لازم را دارد ویک موضوع دیگر که می توان به این امر ضمیمه نمود یک کارگروهی برای بیماری های پرندگان و رسیدگی به وضعیت پرندگان مهاجر که در بعضی از فصول ،خصوصاً فصل سرد سال در تالاب هیرم به سر می برند می باشد.

وضعیت کمپ سگ های ولگرد چگونه است؟

کمپ از سال 1395  دایر شده است و جداسازی صورت گرفته وبرنامه تغذیه به کمک شهروندان ومدیریت شهرداری صورت می گیرد ،نگهبان دائم مستقر است ،اما محل نگهداری فعلی پیامدهای مطلوبی ندارد ،دسترسی به غذا آسانتر وتکثیر بیشتر است. اما بعضی شیطنت ها هم وجود دارد و از جاهای دیگری توسط وسائط نقلیه سگ های ولگرد در اطراف شهر رهاسازی می شود که زحمات ما وهمکاران را چندبرابر می کنند و از مردم می خواهیم چنانچه اطلاعاتی دارند ویا مشاهده نمودند به ما و نیروهای انتظامی اطلاع رسانی نمایند.

کارگروه ساماندهی حیوانات ناقل بیماری به انسان در سطح استان و شهرستان تشکیل می شود که استمرار وحضور فعال اعضاء کارگروه و تسریع در راه‌اندازی مرکزی جهت ساماندهی حیوانات ناقل بیماری درسطح شهرستان ضروری می باشد.

در پایان اگر توصیه خاصی دارید تا شهروندان آگاه شوند بفرمائید:

نیاز به کار گروهی وکمپینی است ،مثل هر برنامه دیگری،اگر کنار هم نباشیم کار سختی است.موفقیت در این است که هم شهرداری پای کار باشد وهم مردم آموزش ببینند تا رفتار مسئولانه ای در این موارد داشته باشند و هم انجمن ها و سمن ها یاری کنند وکار فرهنگی وآموزشی انجام دهند و دولت اعتبار لازم را در نظر بگیرد.هرچند مسئله مالی مسئله اصلی نیست ودر کشور هم برنامه مدونی وجود ندارد،اما با کار گروهی می توان موفق بود.

در منطقه ما براساس فرهنگ بومی حیوان آزاری وجود ندارد اما در رسانه های جمعی می بینیم که هراز گاهی برخی افراد ناآگاه در مناطقی دیگر مرتکب حیوان آزاری می شوند و از حیوان آزاری لذت می برند،خوب است بدانیم پدیده سگ های ولگرد علت نیست ،معلول است و بروز تمامی تغییرات رخ داده در محیط زیست و اکوسیستم باعث این پدیده شده است. عدم شناسایی درست اجزای اکوسیستم است که افراد به جای حفاظت از محیط زیست اجزای اصلی حیات را از بین برده و تعادل اکوسیستم را بر هم زده اند وانواع مشکلات محیط زیستی از جمله : کاهش تنوع زیستی واز بین رفتن گونه های نادرگیاهی، جانوری و شیوع آلودگی آب وهوا، ریزگردها، بیماری های نوپدید همگی نشات گرفته از بی توجهی به حفظ اجزای اکوسیستم است.